Klassieke bouw
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Klassieke bouw, ook wel klassieke architectuur genoemd, is een bouwstijl geïnspireerd op de architectuur van het oude Griekenland en Rome, gekenmerkt door principes als symmetrie, proportie en het gebruik van klassieke orden zoals Dorisch, Ionisch en Korinthisch.
Omschrijving
Klassieke bouw vindt zijn oorsprong in de oudheid, met name in de Griekse en Romeinse beschavingen. Kenmerkend zijn een sterke nadruk op proportie, symmetrie en het gebruik van decoratieve elementen zoals zuilen, friezen en frontons. De verhoudingen zijn vaak gebaseerd op wiskundige principes, zoals de gulden snede. Een belangrijk aspect is het gebruik van klassieke orden, herkenbaar aan de zuilen en hun kenmerkende kapitelen. De drie hoofdorden uit de Griekse architectuur zijn Dorisch, Ionisch en Korinthisch. De Romeinen namen deze over en voegden de Toscaanse en Composiete orde toe. Deze orden zijn niet alleen decoratief, maar dragen ook bij aan de constructie. Materialen die traditioneel gebruikt worden zijn onder meer marmer, steen en later ook stucwerk. Toepassingen van klassieke bouwprincipes zijn te vinden in onder andere tempels, theaters en overheidsgebouwen.
Klassieke orden
De klassieke orden zijn bepalend voor het uiterlijk van gebouwen in de klassieke bouwstijl. De Dorische orde staat bekend om zijn stevige en sobere vormgeving, met zuilen zonder basis die direct op de stylobaat rusten en kapitelen bestaande uit een echinus en abacus. De Ionische orde is eleganter en decoratiever, met slankere zuilen die op een basis staan en kapitelen met voluten. De Korinthische orde is de meest versierde, met kapitelen gedecoreerd met acanthusbladeren. Naast deze Griekse orden kennen de Romeinen ook de Toscaanse orde (eenvoudiger dan Dorisch) en de Composiete orde (een combinatie van Ionische en Korinthische elementen). Architecten in latere perioden, zoals de Renaissance en Barok, baseerden hun regels voor het gebruik van deze orden op de voorschriften van Vitruvius.
Invloed en moderne toepassing
De principes van klassieke architectuur hebben door de eeuwen heen invloed gehad en inspireren nog steeds. In de Renaissance was er een heropleving van het classicisme, waarbij architecten als Palladio de klassieke tempelfronten toepasten op villa's en stadspaleizen. Neoclassicisme in de 18e en 19e eeuw bracht een terugkeer naar antieke idealen. Ook in de moderne architectuur en stadsplanning zijn elementen zoals symmetrie en ordening nog terug te vinden. Hedendaagse architecten combineren soms klassieke elementen met moderne materialen en technieken.
Gebruikte bronnen: